Μίνως Μάτσας: «Στη μουσική έχεις την ελευθερία να κάνεις ό,τι γουστάρεις, αρκεί να το κάνεις με γούστο»

Αυτό το διάστημα ντύνει μουσικά τη θεατρική παράσταση «Ο Ηλίθιος» που βασίζεται στο έργο του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι και παίζεται στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Ο Μίνως Μάτσας όμως έχει στο βιογραφικό του σημαντικές συνεργασίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. 

Τον συναντήσαμε στο στούντιό του όπου μας μίλησε για τη μεγάλη του αγάπη για τη μουσική, για την απόφασή του να αφήσει την οικογενειακή δισκογραφική εταιρεία και να χαράξει τη δική του διαδρομή στο χώρο της μουσικής, αλλά και για το λόγο που επέστρεψε στην Ελλάδα…  

-Ας ξεκινήσουμε από την στιγμή που μπήκε μέσα σας το μικρόβιο της μουσικής…

Έκανα από πολύ μικρός κλασική κιθάρα. Κάποια στιγμή ξεκίνησα να γράφω δικά μου κομμάτια.

-Γράφατε και στίχο, εκτός από μουσική;

Μουσική κυρίως και κάτι στιχάκια παιδικά θα έλεγα. Όταν ήμουν 16, 17… Τα αντίστοιχα που γράφουν τα παιδάκια.

-Και πότε μπαίνετε επαγγελματικά στο χώρο;

Συνέχισα να γράφω. Σπούδασα παράλληλα στη Νομική. Στη συνέχεια εργάστηκα και στον πατέρα μου για κάποια χρόνια και μετά είπα ότι προτιμώ να ασχολούμαι με τον εαυτό μου, αντί να ασχολούμαι με τους άλλους. Εργαζόμουν τότε σαν παραγωγός κανονικά.

-Αφήσατε κάτι ασφαλές για να χαράξετε τη δική σας πορεία, δεν ήταν λίγο ριψοκίνδυνο αυτό;

Εγώ θα έλεγα ήταν φυσιολογικό. Εμένα μου φαίνεται φυσιολογική επιλογή να μπορείς να κάνεις αυτό που θέλεις. Ακόμη και αν οι συνθήκες δεν το ευνοούν, να προσπαθήσεις να το κάνεις. Αλλιώς έχεις πρόβλημα και έχουν και οι άλλοι πρόβλημα γύρω σου, φαντάζομαι. Πρέπει να κάνουμε αυτό που θέλουμε.

-Δεν θέλατε δηλαδή τότε να ασχοληθείτε με την παραγωγή;

Το έκανα και αυτό… Μου άρεσε που ήμουν 18 χρόνων και εργαζόμουν και μόνος μου και στα στούντιο, με τους τραγουδιστές και τους συνθέτες. Ήταν ωραίο όσο κράτησε, αλλά μέσα μου είπα ότι αυτό το χρόνο που καταναλώνω, θέλω να τον αφιερώσω σε μένα.

-Σε ποιον δείξατε για πρώτη φορά τις μελωδίες σας;

Στον Άκο Δασκαλόπουλο. Του άρεσαν οι μουσικές που τον έβαλα να ακούσει και μου λέει «θέλω να σου γράψω λόγια». Τρελάθηκα εγώ από τη χαρά μου, του ζήτησα όμως να γίνει αυτό με έναν όρο: να μείνει μεταξύ μας γιατί αν το πει σε κάποιον θα του έκοβα την καλημέρα…

-Για ποιο λόγο το ζητήσατε αυτό;

Γιατί είχα μία συστολή. Είχα την άποψη ότι αυτό ήταν κάτι πολύ δικό μου και φοβόμουν και επειδή ήμουν ανάμεσα σε μουσικούς, είχα ένα φόβο…

-Σκεφτόσασταν ότι μπορεί να σας αντιμετωπίσουν με προκατάληψη;

Ναι. Όλα αυτά. Να πουν ότι «κάνει την πλάκα του ο πιτσιρικάς» και τέτοια… Που τα είπαν βέβαια, δεν ήταν μόνο στο μυαλό μου. Τότε λοιπόν άρχισε να γράφει για μένα και ο Άκος και ο Λευτέρης Παπαδόπουλος. Πήγα ένα κομμάτι του Λευτέρη και μου λέει «Εσύ το έγραψες αυτό;», του απάντησα καταφατικά, μου λέει «Δεν σε πιστεύω, παίχτο» και το έπαιξα. Μετά μου είπε «Κάτσε κάτω. Θέλω να γράψω ένα γράμμα στον πατέρα σου», σφράγισε το φάκελο και μου είπε «Δεν θα σου πω τι του γράφω».

-Ποιο είναι το πρώτο τραγούδι σας που κυκλοφόρησε;

Μία μέρα βλέπω τον Γιώργο Νταλάρα στην εταιρεία, μου λέει «Έμαθα ότι κάτι κάνεις. Θα μου φέρεις να ακούσω;» Του είπα ότι δεν κάνω τίποτα. Αλλά αυτό έγινε δυο τρεις φορές στην πορεία. Πηγαίνω και βρίσκω τον Άκο. Του λέω: «Τι πήγες και έκανες; Είπες στον Νταλάρα ότι γράφω τραγούδια;» και όντως του έκοψα την «καλημέρα». Έγινα έξαλλος. Είχα θυμώσει πάρα πολύ μαζί του. Λίγο αργότερα πήγα στο σπίτι του Γιώργου, του βάζω τα τραγούδια και του άρεσαν και τα έβαλε σε ένα δίσκο που είχε τον τίτλο «Καλώς τους». Είχαν διάφοροι τραγούδια σε εκείνο το δίσκο, ο Νικολόπουλος, ο Ζήκας, οι Κατσιμιχαίοι…

-Πώς νιώσατε λοιπόν όταν ακούσατε το πρώτο σας τραγούδι δημόσια;

Σε συναυλία του Γιώργου, στο ραδιόφωνο… Μου φαινόταν απίστευτο!!! Την ίδια εποχή με τον Άκο ετοιμάζαμε μία ολόκληρη δουλειά, με μία κοπέλα που είχε έρθει από την Αυστραλία, την Αθηνά Μόραλη, και κάναμε δέκα τραγούδια σε ένα δίσκο με τον τίτλο «Χίλιες και μία νύχτες».

"Χωρίς κανένα ιδιαίτερο λόγο πήγα στη Νέα Υόρκη για να ξανασπουδάσω στο Juilliard. Πάω λοιπόν για σπουδές για δύο χρόνια, με στόχο όμως να επιστρέψω πίσω. Δεν ήθελα να φύγω ποτέ από την Ελλάδα. Πήγα στη Νέα Υόρκη και έζησα μία απίστευτη κατάσταση, σε δύο χρόνια έπαιξαν μουσική μου στο Metropolitan Opera και στο Alice Tully Hall, στο Lincoln Center..."  

-Και στη συνέχεια;

Έγραψα και άλλα τραγούδια, έκανα μουσική για μία παράσταση στο θέατρο, σε ένα χοροθεατρικό για τον Καβάφη, μία ταινία και είπα εδώ είμαστε. Επειδή λοιπόν ένιωθα ότι τα είχα κάνει όλα, ήμουν τότε γύρω στα τριάντα, και λέω «έτσι θα πάει η ζωή;». Όχι ότι ήταν άσχημη, προς θεού, ξαφνικά όμως έγινε κάτι πολύ περίεργο… Χωρίς κανένα ιδιαίτερο λόγο πήγα στη Νέα Υόρκη για να ξανασπουδάσω στο Juilliard. Πάω λοιπόν για σπουδές για δύο χρόνια με στόχο όμως να επιστρέψω πίσω. Δεν ήθελα να φύγω ποτέ από την Ελλάδα. Πήγα στη Νέα Υόρκη και έζησα μία απίστευτη κατάσταση, σε δύο χρόνια παίξαν μουσική μου στο Metropolitan Opera και στο Alice Tully Hall, στο Lincoln Center. Έβλεπα αγαπημένους μου στο Blue Note. Και μετά είχα κάτι ξεχασμένα ξαδέρφια στο Λος Άντζελες και μου λένε «Αφού κάνεις σινεμά, δεν έρχεσαι από εδώ να δεις;». Πήγα, μου έκλεισαν κάποια ραντεβού για δουλειά γιατί ο θείος μου ήταν ο μεγαλύτερος φωτογράφος του Χόλιγουντ, δηλαδή ο Σινάτρα του είχε κάνει αφιέρωση σε ένα δίσκο του «κανείς δεν φωτογραφίζει σαν εσένα». Φεύγω λοιπόν και πάω στο Λος Άντζελες. Ήταν Άνοιξη, όπως είναι τώρα. Και εντυπωσιάστηκα! Οδηγώ από τη μία άκρη ως την άλλη… Κάνω και κάποια ραντεβού για δουλειά και αρχίζω σιγά σιγά να γνωρίζω κόσμο και να εργάζομαι και αυτό κράτησε δεκαπέντε χρόνια.

-Δηλαδή επιστρέψατε πρόσφατα…

Τα πράγματά μου ήρθαν πέρυσι… Αλλά βαρέθηκα εκεί κάποια στιγμή…

-Τι σας κούρασε στην Αμερική και τι νοσταλγούσατε από την Ελλάδα;

Νοσταλγούσα τους ανθρώπους με τους οποίους δούλευα. Εδώ όταν συνεργάζεσαι με κάποιους ανθρώπους αποκτάς φίλους και έχεις και αναφορές κοινές, που εκεί αυτό δεν συμβαίνει. Το βασικό είναι αυτό… Εκεί δουλειά, δουλειά, δουλειά… Εδώ με τον Θοδωρή (σ.σ.: Παπαδουλάκη) κάναμε το «Νησί», γίναμε φίλοι, βάφτισα το παιδί του, είμαστε σαν αδέρφια. Κάνεις μία σχέση πιο βαθιά, εκεί δεν γινόταν αυτό, ήταν πιο ψυχρά τα πράγματα και ήταν ωραία στην αρχή, μετά όμως με κούρασε.

-Στις μελωδίες σας συνδυάζετε διαφορετικά ακούσματα…

Γιατί ακούω διαφορετικά πράγματα. Τότε που έκανα τον πρώτο μου δίσκο με την Αθηνά και τον Νάκο, δεν υπήρχε η έννοια του έθνικ το ’90, σκέφτηκα αντί να βάλω μπουζούκι γιατί να μη χρησιμοποιήσω ούτι και κανονάκι; Τα έμπλεξα και το αποτέλεσμα μου άρεσε πολύ. Μου αρέσει η ελευθερία… Στη μουσική έχεις την ελευθερία να κάνεις ό,τι γουστάρεις, αρκεί να το κάνεις με γούστο.  

-Οι διασκευές είναι μία πρόκληση, γιατί συνήθως πρόκειται για τραγούδια που έχουν ήδη γίνει επιτυχία…

Δεν θα το έλεγα… Το 2006 έκανα κάποια τραγούδια του παππού μου που είχε γράψει… Το έκανα σε μία εποχή που δεν είχα δουλειά στο Λος Άντζελες, επειδή με το ρεμπέτικο νιώθω μία σύνδεση. Έτσι χωρίς λόγο έγινε…

-Όταν συνθέτετε μελωδίες επηρεαζόσαστε από την ψυχολογία σας εκείνη την στιγμή;

Από όλα επηρεάζομαι. Πράγματα που βλέπεις, μουσικές που ακούς, ανθρώπους….

-Ποια είναι εκείνη η μελωδία που συνδέετε έντονα με εσάς;

Κάθε φορά το τελευταίο που κάνω είναι αυτό που είμαι δεμένος. Είναι σαν ημερολόγιο. Συνδέω καταστάσεις με πράγματα που κάνω και προφανώς συνδέονται με την εποχή που έγινε το καθένα. Αν αγαπάω κάποια πιο πολύ; Πολλά, δεν είναι μόνο ένα…

-Εσείς τραγουδάτε ή γράφετε μόνο για άλλους;

 Όλα τα demo μου εγώ τα τραγουδάω. Έχω τραγουδήσει και σε δίσκο. Σε ένα δίσκο που είχαμε κάνει για τη Σωτηρία Λεονάρδου το ’98 και είχε γράψει ο Ισαάκ Σούσης ένα στίχο για τη Φλέρυ Νταντωνάκη. 

-Πώς νιώθετε όταν ένας τραγουδιστής απορρίπτει ένα τραγούδι σας;

Νομίζω ότι δεν το καταλαβαίνει και ίσως καμιά φορά να έχει και δίκιο, αλλά αν το πιστεύω πολύ προσπαθώ να τον πείσω. Όπως προσπαθώ να πείσω και ένα σκηνοθέτη…

-Ποια είναι η διαφορά να γράφετε για το σινεμά, για το θέατρο και για το ραδιόφωνο;

Είναι μεγάλη. Αν και όπως μου είχε πει ο Άκος, οι μουσικές μου γεννούν εικόνες, οπότε η εικόνα είναι πολύ σημαντικό πράγμα στη μουσική μου και για αυτό προτιμώ να κάνω θέατρο και κινηματογράφο…

-Επενδύσατε μουσικά τον «Καζαντζάκη»… Πώς νιώσατε όταν αυτή η ταινία μπήκε στο στόχαστρο;

Δεν με αφορά πολύ αυτό… Εντάξει με στενοχωρεί, αλλά δεν με αφορά γιατί εγώ πάντα κάνω το καλύτερο και εξαιτίας της ταινίας είχα την ευκαιρία πέρυσι να ξαναδιαβάσω Καζαντζάκη που είχα να διαβάσω από πιτσιρικάς... Φοβερή αφορμή, γιατί όταν τα ξαναδιαβάζεις μετά είκοσι χρόνια είναι άλλη ζωή, άλλο πράγμα… Όταν κάνεις κάτι έτσι και αλλιώς το εκθέτεις, οπότε ο καθένας μπορεί να έχει την άποψή του. Μου είπαν πάντως καλά λόγια για τη μουσική πολλοί.

-Τι άλλο ετοιμάζετε αυτό το διάστημα;

Φέτος είχα μία πολύ απαιτητική χρονιά. Αυτό το διάστημα έγραψα τη μουσική για τον «Ηλίθιο» που παίζεται στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, έγραψα επίσης τη μουσική για το «Φάρο» με τον Μαρκουλάκη. Στη συνέχεια θα κάνω με το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας και τον Τσακίρη «Το μύθο της ιστορίας του Οιδίποδα» που είναι ένας συνδυασμός όλης της ιστορίας της πολύ αγαπημένης οικογένειας… Θα το κάνω το καλοκαίρι, είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα δουλειά…    

       

Συνέντευξη: Βίκυ Διαμάντη